مزایای و معایب چرخ‌دنده‌های ساده
- چرخ‌دنده‌های ساده نیروی محوری ایجاد نمی کنند
- برای درگیر کردن و آزاد کردن چرخ‌دنده‌های ساده، به مکانیزم خاصی نیاز نیست و با حرکت کشویی، چرخ‌دنده‌ها آزاد و درگیر می‌شوند.
به دلیل آنکه در هر لحظه فقط یک دندانه درگیر است لذا:
- هنگام آزاد شدن یک دندانه و درگیر شدن دندانه بعدی، صدا تولید می‌شود که در دورهای بالا، این صدا بیشتر است. لذا فقط در دنده عقب خودروها از آن استفاده می‌شود.
- به دلیل درگیر بودن فقط یک دندانه در هر لحظه، ظرفیت انتقال بار این نوع چرخ‌دنده‌ها کم است.
مزایای و معایب چرخ‌دنده‌های مورب
- به دلیل آنکه در هر لحظه بیش از یک دندانه درگیر است بنابراین هنگام آزاد شدن یک دندانه، یک دندانه کامل درگیر بوده و دندانه دیگری در حال درگیر شدن است و بنابراین تولید صدای این نوع چرخ‌دنده‌های نسبت به چرخ‌دنده‌های ساده بسیار کمتر است.
- به دلیل درگیر بودن چند دندانه در هر لحظه، ظرفیت انتقال بار بیشتر است.
معایب چرخ‌دنده‌های مورب به شرح زیر است: - دندانه‌های چرخ‌دنده‌های مورب در راستای محور چرخ‌دنده‌ها قرار ندارد لذا مقداری نیروی محوری در حین انتقال نیرو تولید می‌شود پس بلبرینگ یا رولبرینگ‌های مورد استفاده باید قابلیت تحمل نیروی محوری را داشته باشند.
- در زمان مونتاژ این چرخ دنده‌ها با یکدیگر درگیر می‌شوند و حین درگیری نمی‌توان آنها را از یکدیگر جدا کرد لذا برای درگیر و آزاد کردن آنها به محور نیاز به مکانیزم خاصی به نام مکانیزم سنکرونیزه(Synchronization Mechanism) است.
دنده های گیربکس
دنده 4: محور ورودی به محور خروجی گیربکس متصل می‌شود و نسبت دنده یک را ایجاد می‌کند.
دنده عقب: دور و گشتاور خروجی به دور و گشتاور خروجی در وضعیت دنده یک نزدیک است.
منابع برای مطالعه بیشتر
مکانیک تخصصی خودرو - گیربکس یا جعبه دنده - سایت ایمگ